Bizkaiko Foralak
Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko foru aldundiek, XVIII. mendearen amaieran hasita, euren menpe egongo ziren eta denek antzeko eginkizunak izango zituzten kidego armatuak eratu zituzten. Kidego armatu haien egitekoak hauexek ziren: ordena publikoari eustea eta lurralde administrazioko zenbait lan egitea.
Bizkaiko Mikeleteen kidegoa lehenengo aldiz 1784 urtean ezarri zen, eta 9 gizonek osatutako talde mugikorra izan zen. Taldetxo hura izan zen Bizkaiko Mikeleteen Kidegoaren lehen sustraia. Fernando VII.aren erregealdian (1784-1833) behin eta berriz desegin eta berreratu zituzten arren, ez zuten aldatu haien zeregina, hau da, gaizkileen eta etsai politikoen jazarpena. Garai hartan, etsai politikoak konstituzio-sistemaren aldekoak ziren.
Lehen Karlistadaren ostean, Bizkaiko Batzar Nagusiek araudi batez hornitu zuten kidego hau, 1848an. 1872an beste araudi bat sortu zen. Araudi berriak aintzat hartzen zuen erakunde armatua berrantolatzeko eta handitzeko beharra. Erakunde horrek "Foruzaingoa" izena izan zuen 1877a arte, eta gaur egun ere herriak izen bera erabiltzen du.
Euskadin gerra zibila amaitutakoan, Bizkaiko eta Gipuzkoako Ekonomi Ituna deuseztatu (1937ko ekainaren 23an) eta handik bi hilabetera, Iparraldeko Armadaren Jeneral Buruak Gipuzkoako Mikeleteak eta Bizkaiko Foruzaingoa desegiteko agindua eman zuen, bukatu berria zen gudan galtzaile izan zirenen alde borrokatu zutelako. Arabako Minoiak, berriz, ez zituen desegin. Diktadura bukatu eta demokrazia etorri zenean eskubide historikoak berrezarri eta eguneratu ahal izan ziren, 1978ko Konstituzioaren Lehen Xedapen Gehigarria izan zela bide. Autonomi Estatutuak, 17. artikuluko bosgarren paragrafoan, Ertzaintza eratu zuen; eta foru gorputzen berrezarpenari dagokionez, bat dator 1980ko abenduaren 22ko Errege Dekretuarekin.
Orriaren edukia
Beheko solairua: 3. Aretoa
Uniformeak
Euskal Poliziaren Museoak euskal polizia-erakundearen iraganeko eta oraingo berreraikitze osoa eskaintzen du, eta hainbat alderditan islatzen da: esaterako, Foru Kidego Armatuen, 1936ko Ertzañaren eta egungo Euskadiko Poliziaren janzkeran.
Bizkaiko mikeletea, 1814
Arma: mosketea eta baioneta.
Bizkaiko mikeletea, 1834
Arma: "Enfield" fusila eta baioneta.
Bizkaiko minoia, 1897
Arma: "Remington" fusila eta baioneta.
Bizkaiko minoia, 1936.
Arma: "Astra" pistola.
Bizkaiko minoia gala-jantziekin, 1936.
Arma: "Astra" pistola.
Dokumentazio historikoa
Euskal Poliziaren Museoak, XVIII. mendetik aurrera Foru Gorputz Armatua, 1936ko Ertzañak eta Euskadiko Poliziak sortutako dokumentazioaren lagin esanguratsua biltzen du.
Bizkaiko Foru Gorputz Armatua sortarazi zuen dekretua
1784ko irailaren 29koa. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1785-86. 55. liburua)
Bizkaiko Diputazio Nagusiaren erabakia
Bizkaiko Diputazio Nagusiaren erabakia, 1784ko irailaren 29an sortutako taldetik taldekide bat kanporatzeko, bere jokaera okerragatik. 1875eko martxoaren 18koa. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1785-86. 55. liburua)
Bizkaiko Diputazio Nagusiaren erabakia
Bizkaiko Diputazio Nagusiaren erabakia, 1784ko irailaren 29an sortutako taldetik taldekide bat kanporatzeko, bere jokaera okerragatik. 1875eko martxoaren 18koa. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1785-86. 55. liburua)
Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakien liburua
1784-1786. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1784-86. 55. liburua)
Bizkaiko Jaurerriko herrietan auzo konpainiak eratzeko plana
Bizkaiko Jaurerriko herrietan auzo konpainiak eratzeko plana. 1784ko irailaren 29koa. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1785-86. 55. liburua)
Bizkaiko Foruzaingoko kideen kopurua gutxitzea
Bizkaiko Foruzaingoko kideen kopurua gutxitzea gehienez berrehun gizon izan arte, bigarren Karlistada amaitutakoan. Bilbo, 1876ko maiatzaren 15a. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1785-86. 111. liburua)
Bizkaiko Batzar Nagusiak desegitea
Bizkaiko Batzar Nagusiak desegitea. Probintziako Aldizkari Ofizial berezia. Bizkaia, 1877ko apirilaren 26a. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1876-1877. 112. liburua)
Bizkaiko Batzar Nagusiak desegitea
Bizkaiko Batzar Nagusiak desegitea. Probintziako Aldizkari Ofizial berezia. Bizkaia, 1877ko apirilaren 26a. (Bizkaiko Foru Agiritegia / Archivo Foral de Bizkaia. Administrazio Atala. Bizkaiko Aldundiaren eta Batzar Nagusien erabakiak. 1876-1877. 112. liburua)
Museoaren Bilduma
Museoak Euskal Poliziaren historia jasotzen du XVIII. mendetik gaur egun arte.
HARTU PARTE
Baduzu balio historikoa ematen duen testigantzarik, dokumenturik edo argazkirik?
Museo honetan zure parte-hartzea baloratzen dugu, gure eskaintza kulturala aberasteko eta herritarrentzako zerbitzu honen historia era parte-hartzailean idazteko. Hemen azalduko dizugu nola parte har dezakezun.
KOLABORATU MUSEOAREKINETOR ZAITEZ BISITAN
Nahi al duzu taldekako edo bakarkako bisita bat antolatu?
Museoa ireki zenetik, ikastetxeekin, erakundeekin edo talde partikularrekin bisita hitzartuak izan ditugu. Hori dela eta, gurekin harremanetan jartzera animatzen zaituztegu, zuen bisita zehaztu eta planifikatzeko.
Bisitatu nahi dut